(ដកស្រង់ពីCEN )
ផ្នត់គំនិតមនុស្សខ្មែរ ក្រៅពីខ្លួនរបស់គេដែលមានជីវិត និងព្រលឹង វត្ថុទាំងឡាយដែលនៅជុំវិញខ្លួនរបស់គេដែលគេគិតថា មានតម្លៃ គឺគេគិតថាមានជីវិតដែរ ដែលទស្សនៈនេះ មាននៅលទ្ធិព្រលឹងនិយម ។
ការរចនាផ្ទះដែលយើងនៅកំណត់បានថា ជារបស់ខ្មែរ គឺសុទ្ធតែបង្កប់នូវមនោគមន៍អភិសុខមលោក ។ តួនាទីអ្នកម្នាងផ្ទះ គឺជាធាតុមួយធ្វើឲ្យផ្ទះមានព្រលឹងមានជីវិត ពីព្រោះសក្ការៈដែលមានជីវិតតែងតែរក្សាជីវិតឲ្យគង់ផង ថែរក្សា សម្បកខ្លួនផង (ផ្ទះ) ឲ្យគង់ និងសុខដុមរម្យនាផង ។ ដូចនេះហើយវត្ថុស័ក្កសិទ្ធដែលនៅក្នុងផ្ទះ និងរួមទាំងផ្ទះផង ត្រូវបានបុព្វបុរសខ្មែរកំណត់ថា មានព្រលឹងវិញ្ញាណដែលជាអ្នកការពារផ្ទះ និងជួយមនុស្សដែលជាម្ចាស់ឲ្យបានសេចក្តីសុខ និងចម្រើនជឿនលឿន ។
ហេតុអ្វីបានជាតួអង្គទេវរូបថែរក្សាគេហដ្ឋានខ្មែរជាស្ត្រីជាតិ ?
- ពាក្យថាខ្មែរ ត្រូវបានបុព្វបុរសខ្មែរបកស្រាយនូវខ្លឹមសារយ៉ាងក្បោះក្បាយ ។
លោក កេង វណ្ណស័ក និងលោក ឈឹម ក្រសេម ហាក់យល់ស្របគ្នាថា សង្គមខ្មែរក្នុងសម័យបុព្វកាល
គឺជាសង្គមមាតាធិបតេយ្យ គឺយកស្ត្រីជាធំ ។ អ្វីៗដែលជាគោរពអ្វីដែលជាទីពឹង និងអ្វីៗដែលជាធំខ្មែរហៅថាមេ គឺសំដៅទៅស្ត្រីភេទ ដូចជាមេដៃ មេជើង និងមេដឹកនាំជាដើម ។ នេះជាការលើកតម្កើងស្ត្រី ដែលមានជាប់មករហូតដល់សព្វថ្ងៃ ដែលខ្មែរនៅប្រើដូចជា ម្តាយ ឪពុក ជីដូន ជីតា គឺសុទ្ធតែដាក់ស្ត្រីមុនទាំងអស់ ទោះក្នុងការធ្វើដំណើរ ស្ត្រីត្រូវដើរមុន រឺប្តីដើរតាមក្រោយ ។ ពាក្យថាខ្មែរ គឺមកពីផ្សំអក្សរបញ្ចូលគ្នា និងពាក្យមួយ គឺអក្សរ ក + មេ ។ ព្យញ្ជនៈ ក កាលណាមុខពាក្យទាំងឡាយ គឺធ្វើពាក្យទាំងនោះកាន់តែមានន័យរន្ថើនឡើង ។ ពាក្យថា ក មេ មានន័យថា មេដ៏អស្ចារ្យ មេដ៏រុងរឿង ។ ការហៅប្រទេសនេះឈ្មោះ ក មេ រហូតក្លាយជាក្មេរ ទៅជាខ្មែរ រឺខ្មែររហូតដល់បច្ចុប្បន្ននេះ ។ ឧទាហរណ៍បញ្ជាក់ពីពាក្យ ដែលមានអក្សរ ក ពីមុខដូចជា : កូរទឹក បើថែម ក ពីមុខវាទៅ ជាកកូរទឹក កកាយដី គឺមានន័យស្ទួន ។
- ទាក់ទងរវាងស្ត្រីជាតិ ដែលជាអ្នកម្នាងផ្ទះខ្មែរនោះ យើងនៅមានអំណះអំណាងជាច្រើនទៀត ដែលយើងនឹងបកស្រាយតាមលំដាប់លំដោយ ដែលមានន័យគ្រប់គ្រាន់សម្រាប់គេហដ្ឋានខ្មែរ ដែលជនជាតិខ្មែរគួរតែស្វែងយល់ និងគួរដឹង ។ តាមការស្រាវជ្រាវ របស់លោក ហ្សាក់ ណេពត ដែលជាជនជាតិបារាំង បានបញ្ជាក់ថា " ផ្ទះគឺជាកម្មសិទ្ធិរបស់ស្ត្រី គឺខុសគ្នាពីវត្ត ជាកម្មសិទ្ធិរបស់បុរសភេទ គ្រាន់តែវត្តហាមឃាត់ផ្នែកភេទតែប៉ុណ្ណោះ " ។
- ក្នុងសង្គមខ្មែរបច្ចុប្បន្នក្តី ក្រោយពេលរៀបការបុរសត្រូវទៅនៅផ្ទះខាងស្រី បុរសត្រូវដេកនៅខាងស្តាំភរិយាខ្លួន គឺក្នុងនាមជាអ្នកបម្រើ រឺអ្នកកន្តៀត ។ នៅក្នុងបន្ទប់នោះបុរសមានតួនាទីគ្រាន់តែដើម្បីបង្កើតកូន ។ បើប្រសូត្របានកូនប្រុស គឺគេប្រដូចកូននោះទៅនឹងឪពុក បើគ្រួសារនោះលែងលះគ្នា គឺកូនប្រុសបានទៅឪពុក កូនស្រីបានមកម្តាយ ហើយជាម្ចាស់ផ្ទះនេះតកូនចៅរាប់តំណក៏មាន ។ មិនយូរប៉ុន្មានទៅនេះនារីខ្មែរ ក្រោយពីពេលចេញម្លប់ឪពុកម្តាយនាងតែងនាំនាងទៅចង្អុលបង្ហាញដីស្រែចំការ និងផ្ទះដែលត្រូវប្រគល់ឲ្យនាងក្រោយពេលរៀបការ ។ នៅភូមិគ្រួស ឃុំគ្រួស ស្រុករលាប្អៀរ ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង សព្វថ្ងៃនៅប្រកាន់យ៉ាងខ្ជាប់នូវទម្លាប់នេះ គឺមុនពេលរៀបការភាគីបុរសត្រូវសន្យាថា នឹងសង់ផ្ទះថ្មីមួយឲ្យកូនក្រមុំមួយមុនសិនទើបរៀបការ ហើយផ្ទះនោះដាច់ខាតជាកម្មសិទ្ធិរបស់ស្ត្រីនោះ ទោះបីបែកបាក់គ្នាក៏ដោយភាគីបុរសពុំអាចយកវិញបានដែរ ។
- ស្ត្រីខ្មែរដែលទទួលមរតកគេហដ្ឋាននោះខ្មែរហៅថា "មេខ្លូត" គឺស្ត្រីដ៏ឧត្តុង្គឧត្តម ប្រកបដោយឥស្សរៈភាពក្នុងគេហដ្ឋាននោះ ។ ខ្មែរនៅប្រើពាក្យថា ខ្លូត ចំពោះតែត្រសក់ ត្រឡាច ដែលត្រលុកត្រលន់ល្អគួរឲ្យស្រលាញ់ពេញចិត្តគ្រប់គ្នា ។ នៅក្នុងគេហដ្ឋានខ្មែរនីមួយៗ ពិសេសនៅតាមជនបទ គឺល្វែងខ្លះនៃផ្ទះគឺហាក់ដូចជាមានបំរាមយ៉ាងរឹង និងអាថ៌កំបាំងនោះ គឺល្វែងដែលជាកម្មសិទ្ធិរបស់ស្ត្រីភេទ ។ ម្យ៉ាងទៀតសាច់ញាតិខាងមនុស្សស្រី គឺហាក់មានអាទិភាពជាងខាងប្តី ។
សរុបសេចក្តីមកអាទិភាពនៃការថែរក្សា និងបង្កើតសេចក្តីសុភមង្គល ក្នុងគេហដ្ឋានខ្មែរ គឺជាស្ត្រីជាតិដែលយើងហៅថា អ្នកម្នាងផ្ទះ ។ ពាក្យថាអ្នកម្នាងផ្ទះគឺសំដៅលើស្ត្រីភេទ ក្នុងត្រកូលឧត្តម រឺស្តេច ។ ការហៅថា ជីនាងផ្ទះ រឺជំនាងផ្ទះ គឺពុំមានន័យអ្វីទេ រឺបែរជាមានន័យផ្សេងទៅវិញ ។ ទោះក្នុងសង្គមមនុស្សយើងក្តី បើហៅឈ្មោះ រឺសរសេរឈ្មោះរបស់គេខុសហើយ គឺត្រូវផ្ញើទៅឲ្យម្ចាស់ឈ្មោះនោះគេឃើញថា ខុសឈ្មោះគេ គេប្រកាន់ណាស់ដោយគេយល់ថា រាប់អានម្តេចកើត សូម្បីឈ្មោះគេពុំស្គាល់ផងនោះ ៕
0 comments:
Post a Comment